Alles over isoleren

Man en kinderen zitten er binnen warmpjes bij. Alles over isoleren.

Isolatie-zelfscan

Advies op maat Hoe goed is jouw huis geïsoleerd? Ontdek het zelf: met de praktische tips van de Isolatie-zelfscan kan je meteen aan de slag.
2 van de 3 woningen in Nederland zijn nog niet goed geïsoleerd. Zonde, want isolatie heeft alleen maar voordelen: minder kou en tocht, lagere energiekosten, minder CO2-uitstoot, én je bereidt je huis voor op aardgasvrij en energieneutraal wonen. En de kosten? Die verlaag je met subsidies voor woningisolatie. Alle reden om snel te checken hoe goed jouw huis is geïsoleerd en wat je kunt verbeteren.

Een goed geïsoleerde hoekwoning verbruikt jaarlijks gemiddeld 1.250 m3 gas voor verwarming. Een vergelijkbare, maar slecht geïsoleerde woning, heeft ongeveer 2.600 m3 gas per jaar nodig. Dat is ruim 2 keer zoveel! Milieu Centraal heeft berekend dat van geen naar goede isolatie zo'n € 1.900 per jaar kan schelen aan energiekosten bij een gasprijs van € 1,45 (de gasprijs op lange ). Hoeveel jij nu gaat besparen, hangt af van welke gasprijs je betaalt.

Maar ook in een matig geïsoleerd hoekhuis (met 5 cm dakisolatie en dubbel glas) valt nog veel te besparen: zo'n € 450 per jaar als je de isolatie van dak, vloer, muren en ramen verbetert.

In de afbeeldingen hieronder zie je hoeveel je kunt besparen (met de pijltjes eronder scroll je naar de volgende).

Milieu Centraal rekent voor de lange termijn met een gasprijs van 1,45 euro per kuub (m3) gas. Dit is de gemiddelde prijs die verwacht wordt voor de jaren 2025-2040. We rekenen hiermee omdat de besparing niet eenmalig is, maar jaarlijks terugkeert. De gemiddelde gasprijs van dit moment (januari 2024) is toevallig hetzelfde. Maar jouw gasprijs van dit moment kan hoger of lager zijn; de besparing is op dit moment dan ook hoger of lager.

Zie voor meer toelichting: Energieprijzen voor besparingen.

Kosten en subsidie isolatie

Wat kost het isoleren en hoeveel subsidie krijg je? We zetten het naast elkaar voor een gemiddelde hoekwoning.

Maatregel Kosten Subsidie Dit betaal je netto
Isoleren schuin dak € 5.700 € 1.700 € 4.000
Isoleren onderkant vloer begane grond € 2.000 € 550 € 1.450
Isoleren spouwmuren € 2.400 € 700 € 1.700
Vervangen glas door HR++ glas € 4.000 € 1.000 € 3.000

De kosten en de subsidie zijn een schatting. Ze hangen af van hoeveel vierkante meter je gaat isoleren. Het aantal vierkante meter gevel, dak, vloer en glas verschilt per soort woning: een tussenwoning heeft het minst aantal vierkante meters, een vrijstaande woning het meest. Per woningtype gaan we uit van een gemiddelde grootte.

De schatting van de kosten gaat uit van een standaard situatie, dus zonder meerwerk. De kosten per vierkante meter zijn gebaseerd op een kostenoverzicht van RVO (een overheidsorganisatie) van 1 maart 2024. Door actuele ontwikkelingen, zoals stijging van de prijs van grondstoffen, kunnen de kosten hoger of lager uitvallen.

De kosten zijn exclusief de kosten die mogelijk nodig zijn in verband met natuurvriendelijk isoleren. Die kosten verschillen per maatregel en per type woning. Bij een vrijstaand huis moet je bijvoorbeeld meer dingen doen dan bij een tussenwoning. En soms is er een hoogwerker nodig. Je kunt denken aan kosten tussen de € 300 en € 1.000: controleer bij isolatiebedrijven wat de prijs voor jouw huis zal zijn.

Het subsidiebedrag in deze tabel gaat uit van 2 of meer maatregelen, bij 1 maatregel is de subsidie de helft.

Besparing door isolatie

En hoeveel bespaar je door te isoleren? Dat hangt van een aantal dingen af, bijvoorbeeld hoe je het huis verwarmt. We zetten voor een gemiddelde hoekwoning op een rij wat je bespaart als je van geen naar goede isolatie gaat.

Maatregel Je bespaart elk jaar aan gas Besparing per jaar bij gasprijs 1,45 euro/m3
Isoleren schuin dak, verwarmde zolder 420 m3 € 600
Isoleren onderkant vloer begane grond 130 m3 € 190
Isoleren spouwmuren 400 m3 € 580
Vervangen enkel glas door HR++ glas 260 m3 € 370

De gasbesparing is berekend voor een huis met een hr-combiketel als verwarming. Hoeveel je precies bespaart, hangt af van hoe je huis nu al geïsoleerd is. Als je isoleert op een plaats waar nog geen isolatiemateriaal zit, dan ga je meer besparen dan wanneer er op die plaats al een beetje isolatiemateriaal aanwezig is.

Hoeveel je gaat besparen, hangt ook af van hoe veel je je huis verwarmt. Als je bijna nooit thuis bent en de verwarming nauwelijks aan hebt, merk je minder verschil dan wanneer je elke dag thuis bent en de verwarming altijd hoog zet. Er wordt uitgegaan van een gemiddeld gebruik van de verwarming (niet heel zuinig, niet heel onzuinig).

We gaan uit van de volgende isolatiewaardes (RD-waarde): dakisolatie Rd 3,8, vloerisolatie Rd 3,5, spouwmuurisolatie Rd 1,1. Voor HR++ glas is de U-waarde 1,2.

Besparing in euro's: Milieu Centraal rekent voor de lange termijn met een gasprijs van 1,45 euro per kuub (m3) gas. Dit is de gemiddelde prijs die verwacht wordt voor de jaren 2025-2040. We rekenen hiermee omdat de besparing niet eenmalig is, maar jaarlijks terugkeert. Jouw gasprijs kan op dit moment hoger of lager zijn; de besparing is dit jaar dan ook hoger of lager. De gemiddelde gasprijs van dit moment (januari 2024) is toevallig hetzelfde als de langetermijnprijs.

Zie voor meer toelichting: Energieprijzen voor besparingen.

En als je van matige naar goede isolatie gaat?

Ook als je huis nu matig geïsoleerd is, heeft het zin de isolatie te verbeteren. Je besparing is wel lager, maar je krijgt er een prettiger en warmer huis voor terug. Een goed moment om de isolatie te verbeteren, is als je toch al iets aan het huis gaat doen: bijvoorbeeld een verbouwing, dakkapel plaatsen, of kozijnen vernieuwen. 

Een berekening voor jouw huis

Gratis en onafhankelijk Vul de kenmerken van je huis in en reken uit wat het isoleren van jouw huis kost en hoeveel je ermee bespaart. De Verbeterscan is gratis en onafhankelijk. Ja, maak een berekening voor mijn huis

De voordelen van isoleren

Een slecht geïsoleerd huis verliest vooral warmte via het dak, de muren, de ramen en de vloer. Door je huis beter ‘in te pakken’ met een dikke laag isolatiemateriaal, houd je de warmte beter vast. En heb je dus minder energie nodig om het te verwarmen. Sommige mensen denken dat dit veel rommel en gedoe geeft, maar veel delen van je huis zijn prima te isoleren zonder verbouwing.

Het resultaat van die inpakactie is een prettiger en warmer huis en lagere energiekosten. Minder gas betekent ook minder uitstoot van broeikasgassen en dat is beter voor het klimaat. Woningisolatie is zelfs één van de  klappers om je klimaatimpact te verminderen.

Meer weten over de verschillende soorten isolatie? Kijk op Dakisolatie, vloerisolatie, HR glas of triple glas, spouwmuurisolatie, buitenmuur isoleren met voorzetwand en buitenmuur isoleren aan de buitenkant.

Isolatie-zelfscan

Advies op maat Wat zit er aan isolatie in je dak, buitenmuur, vloer en ramen? Met de praktische uitleg van de Isolatie-zelfscan kan je meteen aan de slag.

Winst op de lange termijn

Voor het (laten) aanbrengen van isolatie betaal je één keer, maar de besparing zie je elk jaar terug op je energierekening. Bovendien draagt het bij aan de waarde van je woning. Op de korte termijn lijkt het dus duur, maar op de lange termijn is het vaak een goede besteding van je geld. Maar wat is goed? En hoe bereken je de voordelen op de lange termijn?

Om je daar bij te helpen heeft Milieu Centraal een methode ontwikkeld waarmee je de winst na 25 jaar kunt berekenen. Voor spouwmuurisolatie is de winst vergelijkbaar met een rente van 9 procent op je spaarrekening. Bij dakisolatie is dat 5,5 procent, bij vloerisolatie 3,5 procent en bij HR++ glas 4,5 procent. Vind maar eens een bank die zulke rentes betaalt!

Steeds meer woningen met isolatie

Steeds meer woningen hebben isolatie: 86% van de huizen heeft dakisolatie, 73% buitenmuur isolatie en 63% vloerisolatie. Maar de isolatie kan misschien nog wel beter. Isolatie die vóór de jaren 90 is aangebracht, is bijvoorbeeld vaak matig. Dát er isolatie zit, wil dus niet zeggen dat de isolatie ook goed genoeg is.

Infographic Steeds meer huizen hebben isolatie. Direct onder de afbeelding staat de trend en uitleg in tekst uitgeschreven.
Vergroot afbeelding

Stap voor stap isoleerde Eveline haar huis

Eveline werkte vanuit huis en had daardoor hoge stookkosten. Tot ze haar huis stap voor stap energiezuinig ging maken. Haar energierekening werd een stuk lager en haar wooncomfort ging omhoog.

"Ik stook veel minder en mijn huis voelt prettiger. Nu alleen nog een warmtepomp en zonnepanelen!"
Eveline

Subsidies en leningen voor isolatie

Isoleren kost geld. Hoe betaal je de kosten? Er zijn aantrekkelijke subsidies en leningen voor isolatie en andere duurzame maatregelen.

Subsidies

Er is een landelijke subsidie voor isolatie. De subsidie is een vast bedrag per vierkante meter. Je hebt voordeel als je 2 of meer maatregelen laat uitvoeren, dan is het bedrag per vierkante meter namelijk 2 keer zo hoog. Je krijgt alleen subsidie als je een isolatiebedrijf inschakelt, dus niet voor doe-het-zelf.

Voor de hoge subsidie kun je 2 isolatiemaatregelen combineren (spouw, voorzetwand binnenkant of buitenkant, dak, vloer of ramen), óf je combineert 1 isolatiemaatregel met een warmtepomp, zonneboiler of warmtenet-aansluiting. Als je biobased isolatiemateriaal gebruikt, kun je een extra bedrag krijgen.

Bekijk de uitgebreide voorwaarden op: Subsidie voor isolatie.

Leningen

Doe mee met de Verwarmingstest

Hoe goed is jouw huis al geïsoleerd? Wil jij weten of jouw huis al klaar is voor een warmtepomp? Zet je cv-ketel deze winter op 50 graden en ontdek: blijft het warm in huis, of wordt het bibberen? Meer weten en meedoen

Isoleren zonder rommel in huis

Ben je bang voor grote verbouwingen en troep in huis? Geen paniek! Veel plekken zijn prima te isoleren zonder verbouwing, en dus zonder veel rommel en gedoe.

  • Spouwmuurisolatie gebeurt bijvoorbeeld vanaf de buitenkant van je huis. Het materiaal wordt in de muur gespoten en dat is in een halve of hele dag klaar. Binnen merk je daar weinig van, behalve dan dat je huis warmer blijft.
  • De meeste vloeren kunnen vanuit de kruipruimte worden geïsoleerd. Daar merk je in de woonkamer ook weinig van.
  • HR++ glas en triple glas wordt ook van buitenaf geplaatst. Zelfs als je de kozijnen laat vervangen, is het meeste werk buiten en hoef je binnen alleen maar wat meubels te verplaatsen en schoon te maken.
  • Het isoleren van je (schuine) dak of zolder gebeurt meestal wel aan de binnenkant. Dat betekent dat je de zolder moet opruimen of leegmaken, en na afloop moet schoonmaken.

Check je isolatie: kijk naar het bouwjaar

Om je huis (beter) te kunnen isoleren, moet je eerst weten welke delen van je huis nog niet zijn geïsoleerd. En waar zit al wel isolatiemateriaal en hoe dik is die laag? Kijk daarvoor naar het bouwjaar van je huis. Over het algemeen geldt: hoe ouder je huis, hoe slechter het bij de bouw is geïsoleerd. Milieu Centraal laat per bouwperiode zien wat je kan verwachten aan isolatie en hoe je dat kan verbeteren.

Het bouwjaar van je woning vind je via de BAG-viewer van het Kadaster. Typ je adres en woonplaats of postcode en huisnummer in, en het bouwjaar verschijnt op je scherm.

Het is natuurlijk wel mogelijk dat vorige bewoners het huis hebben na-geïsoleerd. Vraag hen eventueel wat zij hebben laten doen, kijk in (ver)bouwtekeningen of schakel een energieadviseur in voor uitgebreider advies.

  1. 01

    Geen zin in uitzoekwerk? Ga dan meteen naar de Isolatie-zelfscan voor advies op maat voor jouw woonsituatie.

  2. 02

    Of kijk op Verbeterjehuis.nl voor een snelle scan van jouw woning en voor advies over: hoe maak je je huis duurzamer en energiezuiniger?

Tussenwoning uit 1930
Tussenwoning uit 1930

Bouwjaar tot 1975: niet of nauwelijks isolatie

Huizen van voor 1975 zijn bij de bouw niet of nauwelijks geïsoleerd. Grote kans dat er in de loop der jaren wel iets is verbeterd. Vaak is dat dakisolatie (omdat de zolder werd verbouwd) en dubbel glas (omdat het enkel glas werd vervangen). Als het recent is gebeurd, is de dakisolatie redelijk tot goed (minstens 8 cm) en is het glas van HR++ kwaliteit. Zijn de verbeteringen al wat ouder, dan is het waarschijnlijk matige dakisolatie en gewoon dubbel glas. Verder ontbreken vaak nog vloerisolatie en gevelisolatie.

Aan de slag met isoleren?

Genoeg te doen! Lees hier hoe je jouw dak, muren, ramen en vloer kunt isoleren. Maar ook hoe je matige isolatie kunt verbeteren (als er al iets van isolatiemateriaal aanwezig is).

Of zoek meteen een isolatiebedrijf.

Hoekwoning uit 1960
Hoekwoning uit 1960

Bouwjaar 1975 tot 1983: matige spouwmuur- en dakisolatie

Huizen die tussen 1975 en 1983 zijn gebouwd hebben tijdens de bouw matige spouwmuurisolatie en matige dakisolatie (dikte 5 tot 7 centimeter) gekregen. De ramen in de woonkamer hebben gewoon dubbel glas (geen HR++) en de ramen in de slaapkamer enkel glas. Vloerisolatie ontbreekt.

Beter isoleren?

  • De isolatie van woningen uit deze bouwperiode verbeter je met vloerisolatie en triple glas of HR++ glas in ramen die nog enkel glas hebben. Zijn de ramen of kozijnen in de woonkamer aan vervanging toe, dan kun je daar het beste meteen triple glas of HR++ glas in laten zetten.
  • Heb je plannen om het dak te renoveren of de zolder te verbouwen? Overweeg dan extra dakisolatie.
  • De gevelisolatie kun je verbeteren door aan de binnenkant of buitenkant extra te isoleren.

Aan de slag? Zoek meteen een isolatiebedrijf.

Bouwjaar 1983 tot 1992: overal matige isolatie

Huizen gebouwd in de periode 1983 tot en met 1991 hebben bij de bouw overal matige isolatie gekregen: 5 tot 7 cm dakisolatie, gevelisolatie, vloerisolatie en gewoon dubbel glas. In de slaapkamers kan nog enkel glas zitten.

Beter isoleren?

  • Enkel glas is niet meer van deze tijd. Dat kun je beter overal vervangen door HR++ glas. Zijn je kozijnen ook aan vervanging toe, neem dan meteen isolerende kozijnen met triple glas.
  • Dubbel glas in ruimtes die je verwarmt (bijvoorbeeld de woonkamer en keuken) kun je het beste ook laten vervangen door HR++ of triple glas.
  • Ga je verbouwen of laat je de zolder bewoonbaar maken? Zorg dan meteen voor extra isolatie.
  • Heb je een kruipruimte, dan kun je de vloerisolatie verbeteren.
  • De gevelisolatie kun je verbeteren door aan de binnenkant of buitenkant extra te isoleren.

Aan de slag? Zoek meteen een isolatiebedrijf.

Hoekwoning uit 1990
Woningen uit 1990

Bouwjaar 1992 tot 2000: redelijke isolatie

Huizen die gebouwd zijn in de periode 1992 tot en met 1999 hebben redelijke dak-, gevel- en vloerisolatie. Extra isolatie is daar niet noodzakelijk, behalve als je jouw huis energieneutraal wilt maken. Bij de bouw is dubbel glas geplaatst (geen HR++ of triple glas).

Nog beter isoleren?

  • Als je plannen hebt voor groot onderhoud, is het de moeite waard om HR++ of triple glas aan te brengen. Bijvoorbeeld als je kozijnen of ramen moet vervangen of een zolder bewoonbaar gaat maken.
  • Als je vloerverwarming aanlegt, is extra vloerisolatie een goed idee.

Aan de slag? Zoek meteen een isolatiebedrijf.

Bouwjaar vanaf 2000: redelijk tot goede isolatie

Huizen gebouwd vanaf 2000 hebben redelijk tot goede isolatie van dak, vloer en gevel en overal HR++ glas (soms triple glas). Verbetering van isolatie is niet meer nodig.

Nog energiezuiniger?

Aan de slag? Zoek meteen een installatie- of isolatiebedrijf of vraag eerst advies aan een energieadviseur.

Hulp bij energie besparen

Wil jij energie besparen, maar weet je niet waar je moet beginnen? Of wil je persoonlijk advies? Neem dan contact op met een vrijwillige energiehulp, met het energieloket in jouw gemeente, of met een professioneel energie-adviseur. Ontdek hoe je in contact komt met iemand die jou kan helpen. Meer weten

Isolatiemateriaal kiezen

Als je je huis gaat isoleren, kun je uit een heleboel materialen kiezen, van glaswol tot piepschuim tot vlasdekens. Welk materiaal je kiest, is afhankelijk van verschillende factoren. Bijvoorbeeld van hoeveel ruimte je hebt voor isolatiemateriaal, wat je budget is en welk materiaal het best is voor het milieu.

Benieuwd waar je allemaal op moet letten? Lees er alles over op de pagina Isolatiemateriaal kiezen.

Blijf ventileren

Is je huis goed geïsoleerd en zijn alle naden en kieren dicht? Vergeet dan niet om goed te ventileren! De aanvoer van verse lucht en de afvoer van vervuilde lucht moet dag en nacht, het hele jaar doorgaan.

Het lijkt misschien gek om eerst alles dicht te maken en vervolgens weer lucht binnen te laten komen. Maar verse lucht is belangrijk voor je gezondheid. Nog een reden om goed te ventileren: vervuilde, vochtige lucht zorgt voor schimmels en houtrot en dat is slecht voor je huis. Je huis mag daarom niet potdicht worden, er móét voldoende verse lucht binnenkomen.

Dat kan bijvoorbeeld met open roosters en klepraampjes, maar ook met een ventilatie-unit die de lucht van buiten voorverwarmt. Op Slim en energiezuinig ventileren lees je welke slimme ventilatieroosters en -systemen er allemaal zijn.

Meer weten over nut en noodzaak van ventileren? Kijk dan op Woning ventileren.

Jaarlijks controleren: naden en kieren

Tochtstrips worden na een paar jaar minder soepel, waardoor er opnieuw kieren ontstaan. Dat zorgt niet alleen voor vervelende tocht, maar je verliest er ook warmte door, waardoor je energieverbruik omhoog gaat.

Dus: ook al is je huis goed geïsoleerd, controleer toch één keer per jaar de naden en kieren: zijn ze goed dicht? En vervang zo nodig tochtband of ander materiaal waarmee je de kieren dicht hebt gemaakt.

Hoe maak je naden en kieren dicht? Kijk op Naden en kieren.

Isolatie als het buiten heel warm is

In het stookseizoen helpt isolatie om de warmte binnen te houden. En tijdens warme dagen houdt isolatie de warmte buiten. Een geïsoleerd huis blijft dan langer lekker koel. Maar is het binnen eenmaal toch opgewarmd? Dan raak je de warmte ook weer moeilijker kwijt dan in een niet-geïsoleerd huis. Je houdt de warmte namelijk binnen.

Zonnestraling door je ramen warmt je huis verder op. Bij enkel glas komt er veel zonnewarmte binnen, maar gaat er tegelijkertijd  ook weer veel warmte naar buiten. HR++ glas heeft een reflectieve laag die ervoor zorgt dat de zonnestraling naar binnen kan én dat de warmte van de woning ook binnen blijft. In de winter is dat een groot voordeel, want hierdoor wordt het nog sneller warm binnen. Als je de warmte juist buiten wilt houden, is het een nadeel: dan wordt het met HR++ glas uiteindelijk warmer dan met enkel glas.

Gelukkig kun je in veel gevallen voorkomen dat het binnen heel warm wordt door zonwering buiten voor de ramen te plaatsen. Denk hierbij aan zonnedoeken en luifels. Zo kan de zonnestraling niet door het glas heen komen. Binnenzonwering zoals gordijnen helpt minder goed dan buitenzonwering, omdat de zonnestraling dan al door je glas is gegaan en in je huis is. Buitenzonwering is altijd belangrijk, maar als je HR++ glas hebt, is het nóg belangrijker.

Goed isolatiebedrijf vinden

Sommige isolatiemaatregelen kun je zelf uitvoeren, maar vaak kun je het beter aan vakmensen overlaten.

Isolatiebedrijven vind je op Verbeterjehuis - Vind een bedrijf. Je kunt  onder andere filteren op kwaliteitsscore en reviews.

Op Verbeterjehuis.nl vind je ook een overzicht van energieloketten per gemeente. Vul je woonplaats in en je krijgt meer informatie over het loket in jouw gemeente. Zij brengen je in contact met isolatiebedrijven bij jou in de buurt en kunnen je helpen met vragen over offertes.

Zelf isoleren: hoe pak je dat aan?

Ga zelf aan de slag Wist je dat je sommige isolatieklussen ook zelf kunt doen? Dat is vele malen goedkoper dan wanneer je een bedrijf inschakelt. Bekijk daarom de stappenplannen voor onder andere dak- en vloerisolatie, en doe het zelf! Vind jouw stappenplan